Systeemtherapie J Vermeer

BOS film Echte mannen huilen niet
Mindful op het werk ( klik aan)

Een prachtige uitleg en demonstratie van mindfulness en hoe en waarom je die kunt inzetten voor jongeren in school bv.

Zie ook voor trainingen voor leraren, docenten ( Londen) :

http://www.mindfulnessinschools.org/courses

*
Een mooi artikel van Hende Bauer over pauzes nemen, paarden en schoenen

Er is altijd wel iets dat nog gedaan moet worden. Een klus moet af, de was gedaan, de mail afgehandeld, een verslag geschreven. "Eerst nog even dit, en dan mag ik weer rust nemen."

"Moeten" gaat voor "mogen"? Veel mensen jakkeren maar door van het een naar het ander, waarbij nuttige dingen, belangrijke dingen, "moet"-dingen steeds voorgaan boven ontspannen, tijd nemen, genieten, iets voor jezelf doen, iets dat schijnbaar nutteloos is.

Dit geeft vroeg of laat problemen. Op de korte termijn ben je misschien moe, kun je moeilijk tot rust komen, tolt je hoofd nog als je in bed ligt, of als je meteen in slaap valt, wordt je wakker en staat je hoofd meteen weer in de werk-en-doestand. Of je familie en vrienden voelen zich tekortkomen. Op de langere termijn gaat het leven wat van zijn charme verliezen en voel je je uitgewoond en vlak. Op de nog langere termijn kun je overwerkt, overspannen of burnt-out raken.

Het is ontzettend belangrijk om pauzes te nemen. Om jezelf rust te gunnen, tijd voor jezelf te nemen, momenten te creëren waarin je even niet iets hoeft.

Sterker nog dit is nodig! En hier is de link met de schoenen. Je moet niet elke dag dezelfde schoenen dragen, maar deze bij voorkeur om de dag of elke dag een ander paar (afhankelijk uiteraard van hoeveel paar schoenen je hebt ;-)) ). Dit is beter voor het behoud van je schoenen en blijkbaar ook voor je voeten.

Als je jezelf in vorm wilt houden, zodat je in staat ben op optimaal te functioneren en presteren, dan heb je afwisseling nodig tussen inspanning en ontspanning. Vroeger toen mensen met paarden en koetsen reisden, namen ze ook bij elke rustplaats nieuwe paarden zodat de paarden konden rusten voor ze weer verder reisden. En wat voor paarden geldt, en voor schoenen geldt, dat geldt dus ook voor jou.

Lange of korte pauzes. Langere pauzes, bijvoorbeeld door ontspannende en sociale bezigheden, door te bewegen en voldoende te slapen zijn natuurlijk een eerste vereiste. Maar daarnaast zijn er veel effectieve en kleine pauzes mogelijk.

Hier enkele tips voor mini-pauzes.

3AH: Onderbreek je bezigheden enkele malen per dag en neem een pauze van 1 tot 3 ademhalingen. Begin met 3, naar verloop van tijd is 1 wellicht voldoende. Doe deze ademhalingen met aandacht en hervat je bezigheden. Dit kost praktisch geen tijd.

Routine-activiteit: Neem een terugkerende bezigheid en doe die met aandacht voor jezelf. Laat bewust je werk of je taken of je bezigheden even voor wat ze zijn en wees bij je prozaïsche bezigheid. Voorbeelden zijn: een deur sluiten, naar de WC gaan, je handen wassen, koffie halen.

Wachten is tijd voor jezelf: Gebruik de verloren momenten die je door de dag heen tegenkomt. Als je computer er lang over doet een document te openen, als je bij een stoplicht staat, als je een kopie staat te maken. Deze tijd is "vrij" je hoeft even niets, neem deze tijd voor jezelf. Geef aandacht aan jezelf, voel je adem, je lichaam.

Eten en drinken. Vroeger, lang geleden, waren lunchpauzes en koffie en theepauzes bedoeld als pauze. Tegenwoordig lijkt het wel alsof deze tijd een voortzetting van het werk is. Mensen eten achter hun computer, mailend, werkend, sms-end. Multitaskend. Oefen met het beschouwen van deze momenten als een pauze….

Uit het raam kijken. Laat de boel even de boel en loop naar het raam. Kijk naar de lucht, het weer. Naar een bom of een struik, iemand die voorbij loopt, een gebouw. Laat je ogen hun gang gaan. Een halve minuut of 10 seconden.

Een timer gebruiken. Zet een timer of 25 minuten en focus je op 1 bezigheid. Als die klaar is en de timer is nog niet gegaan, neem dan een volgende. Na die 25 minuten neem je een pauze. Als is het maar 3 minuten. Dan zet je weer de timer. Zo wissel je inspanning en ontspanning af.

Maak contact met wie je tegenkomt. Gebruik de momenten waarop je iemand spreekt, als een pauzemoment, waarin je echt je aandacht op die ander richt. Wees je bewust dat je met iemand praat of naar iemand kijkt. Bijvoorbeeld in een winkel als je boodschappen doet, iemand bij een receptie, iemand die je op straat tegenkomt.

Tijdwinst of tijdverlies? Het lijkt misschien of al deze dingen je toch teveel tijd gaan kosten. Als je veel tijdsdruk ervaart, veel te doen hebt, is het misschien lastig om jezelf tijd te gunnen. Toch raad ik je aan dit te doen, en uit te zoeken hoe dit voor jou werkt. Ik heb al vaak van mensen gehoord, dat 1 minuut stilzitten ze het gevoel geeft van zeeën van tij te hebben. En als je hoofd iets opgeruimder is, kun je beter hoofd en bijzaken onderscheiden waardoor je minder tijd verspilt aan triviale dingen.

Tips zijn welkom.Wat is jouw gouden tip voor een effectieve pauze? Laat het horen, ik neem ze graag in een volgend artikel mee!

The way to do is to be
Lao Tze

Narratieve therapie in gewone taal

Vanaf je geboorte word je levensverhaal opgebouwd. Gebeurtenissen in dat verhaal maken je leven tot een levensloop waar je zelfbeeld door gevormd wordt. Je herinneringen zijn elk een stukje van je eigen "grote" verhaal. Als er veel nare en moeilijke gebeurtenissen zijn in je verhaal, dan kan dat tot somberheid leiden en deze ook in stand houden. Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen die somber zijn, minder goed in staat zijn om positieve herinneringen op te halen, terwijl ze ze juist nodig hebben om uit de somberheid te komen. Ook een negatief levensverhaal voelt vaak erg vertrouwd.
Belangrijk is dan de vraag of het verhaal je helpt of juist belemmert.
De therapeut zal daarom samen met de persoon het verhaal in kaart brengen, een rode draad vinden en tegelijk zoeken naar uitzonderingen op het verhaal.
Zo kan de therapeut samen met de persoon een andere "rode" draad ontdekken en zo het verhaal van de persoon over zijn/haar leven veranderen; er een andere "zicht" op geven. Deze andere ervaringen geven weer wat er positief in iemands leven is geweest en vergroot de mogelijkheden tot het maken van keuzes en inslaan van nieuwe ( andere) wegen.

De kracht zit hem er in dat het idee dat je hebt over jezelf en over je leven veel invloed heeft op hoe je in het leven staat. Als je bijvoorbeeld leeft met de overtuiging dat je een zwaar leven hebt, dan worden alle kleine tegenslagen een bevestiging daarvan die het leven nog zwaarder maken. Als je echter weet dat je verhaal ook andere componenten bevat, dat je zaken hebt kunnen oplossen in je leven, of dat er belangrijke personen zijn die je kunnen helpen of dat je eigenschappen hebt die maken dat je je gewaardeerd hebt gevoeld enz.; dan zie jezelf minder als slachtoffer en reageer je heel anders op tegenslagen.

Je leert te kijken naar je eigen verhaal met een zekere afstand. Juist door afstand te nemen, kom je dichter bij jezelf omdat er naast de vervelende dingen die gebeurd zijn in je leven ruimte komt om de positieve verhaallijn te zien. Belangrijke vragen die de therapeut zal stellen zijn bijvoorbeeld: Hoe ging je met die situatie om? Wie steunde je hierbij? Wie zou dat kunnen bevestigen? Op deze manier wordt de "vergeten" positieve ervaringen breder; krijgt het context en bevestiging.
( door Joyce Vermeer, systeemtherapeut, 2012)

Het is niet nodig het huis te verlaten,
of uit het raam te kijken
om beter te kunnen zien.
Blijf liever
bij de kern van je zijn.
Want hoe meer je daarvan afraakt
Hoe minder je te weten komt.
Zoek je hart en onderzoek of diegene wijs is
die steeds een omweg maakt:
ZIJN is de juiste manier van doen

(uit: Mindfulness en stressreductie, Stahl,Goldstein)

In tegenstelling tot een vriendschap kan je een familieband niet opzeggen zonder ook zelf schade op te lopen.
(Steven Pont, Alle liefde is economie, NRC 28-4-2012))

*
Multitasken bestaat niet.
Onze hersenen kunnen niet vele dingen tegelijk doen. Onze hersenen schakelen steeds tussen alles waar we onze aandacht voor nodig hebben; switchen van het een naar het ander. Dat geeft stress en overbelasting. Bij langdurige overbelasting kunnen we klachten ontwikkelen zoals slecht slapen, sombere of depressieve gevoelens, al of niet gepaard met niet helpende, destructieve gedachten zoals "ik kan ook niets, ik ben een slechte moeder, vader, echtgenoot, werknemer enz.", maar ook lichamelijke klachten zoals chronische pijn, stressgerelateerde klachten in nek, schouders, gewrichten, darmklachten enz.

Wat we nodig hebben is dat we een reserve opbouwen. Als je goed in je reserve zit kun je in principe 6 weken overleven zonder klachten. De meesten van ons (over) leven op die manier al jaren.

Met mindfulness kunnen we leren de pijn, vermoeidheid en frustratie te accepteren. Mediteren kan ontspanning geven; dat is een mooi bij-effect. De realiteit van ons leven is echter dat we niet altijd ontspannen zijn, of verstoken van pijn of vermoeidheid.
De bedoeling is dat we de dingen één voor één doen, met onze volle aandacht zodat er ruimte komt in onze geest om te kiezen hoe we het willen doen, waarom we het zo willen doen, wat de beste manier is om het te doen, rekening houdend met onze mogelijklheden en beperkingen.
( o.a.uitzending BOS, 29-4-2012)

Film Jon Kabat Zinn

*

In true dialogue, both sides are willing to change

( Thich Nhat Hanh)

*

Collusie in de partnerrelatie

Definitie: ( lat. collure: met iemand spelen, onder een hoedje spelen)

Wie nog veel heeft in te halen van de als kind gekoesterde verlangens, wat een gevolg kan zijn van de vroegkinderlijke ervaringen met de ouders, of wie op een bijzondere manier zelfbevestiging zoekt, zal in een liefdesrelatie erg aanspreekbaar zijn voor de mogelijkheid om het gemis alsnog in te halen en tot vervulling te brengen. Dit kan evengoed onrechtstreeks bewerkstelligd worden, door de invulling van deze kinderelijke verlangens aan te bieden aan de partner.

Bij collusie gaat het om een onbewuste en onuitgesproken wederzijdse medeplichtigheid in het samenspel van de partners binnen een intieme relatie. Collusie stelt hen in staat onrijpe ( niet bevredigde, uit de jonge jeugd stammende) liefdesverlangens te bevredigen en tegelijk zich te verweren ( afweermechanismen gebruiken) om de (daarbij) opgeroepen angsten te hanteren. De collusie roept een gevoel van op van bijzondere nabijheid en onmisbaar zijn voor elkaar. Men benoemt het ook wel als geestverwanten. Ze kenmerkt zich als een relatie met hoge (ontwikkelings)verwachtingen en is voor sommigen de enige manier om zich te binden in een liefdesrelatie. Een collusie wordt problematisch (pathologisch) als ze de partners tot een relatievorm verplicht waaruit geen ontsnappen mogelijk is en die geen ruimte laat voor verdere ontwikkeling en verandering. De aan de partner gedelegeerde persoonlijkheidsaspecten ( iemand "moet" zich zo gedragen, in die rol, met die kenmerken) vormen een aanslag op diens persoonlijke integriteit en autonomie.

...de belofte om geluk te vinden in de liefde stimuleert op bijzondere wijze de hoop op de bevrediging van onrijpe en weinig realistische verlangens. Men verlangt ernaar om zich te laten gaan en de controle te laten varen. Men droomt ervan om zich te laten vertroetelen en om zich met zorg te laten omringen. Men hunkert er naar om zich beschermd en geborgen te weten. Men streeft er naar om op te gaan in de versmelting met de partner. Het verlangen wordt wakker om trots te kunnen zijn op zijn/haar partner en om samen met hem/haar door de sociale omgeving te worden bewonderd....

Gelijktijdig is men echter beducht voor de vervulling van zulke verlangens. Er is angst dat men door de bevrediging van die aanspraken afhankelijk zal worden van de partner en ondergeschikt zal zijn aan hem/ haar.

Het loopt fout als de partners elkaar geen vrije zelfontwikkeling toestaan, maar bepalen hoe de ander zich moet gedragen / ontwikkelen. De partners zijn dan niet meer in staat grenzen te trekken, tegenkracht te geven en elkaar aan te moedigen om een zelfstandiger houding aan te nemen.

Zoals: de helper neemt teveel van de zorg voor de hulpeloze op zich, in plaats van hem/ haar te stimuleren om voor zichzelf in te staan. Het kan in eerste instantie als een hulp worden ervaren dat de ander de verantwoordelijkheid voor beslissingen en handelingen overneemt.

( uit o.a. Psychologie van de liefde, Jürg Willi)

*

Liefde na liefde

Er komt een tijd
dat je opgetogen
jezelf zal begroeten als je aankomt
bij je eigen deur, in je eigen spiegel,
en elk zal glimlachen bij de begroeting van de ander

en zeggen, ga zitten. Eet
Je zult de vreemdeling weer liefhebben die je zelf was.
Geef wijn. Geef brood. Geef je hart terug
aan zichzelf, aan de vreemdeling die al je hele leven

van je houdt, maar die jij negeerde
voor een ander, die jou door en door kent.
Pak de liefdesbrieven van de boekenplank,

de foto's, de wanhopige krabbels,
pel je eigen beeltenis van de spiegel.
Ga zitten. Geniet van je leven.

( Derek Walcott)

*
De plaats van kinderen in gezinstherapie

(...).In de praktjk worden kinderen vaak uitgesloten van deelname aan gezinstherapie ( o.a. Zilbach, 1986; Chasin &White, 1994; Rober 1998; Lund e.a. 2002). Veel systeemtherapeuten werken hoofdzakelijk met paren of met individuen. In een uitgebreid onderzoek ontdekten Korner & Brown ( 1990) dat 40 % van de gezinstherapeuten in de Verenigde Staten nooit kinderen uitnodigt voor therapeutische sessies en dat 31 % van de gezinstherapeuten kinderen uitnodigt, maar hen niet werkelijk bij de therapie betrekt. Toch vinden kinderen het zelf heel belangrijk bij gezinstherapie betrokken te worden. Dat blijkt uit een onderzoek van Stith, Rosen en McCollum ( 1996). Deze auteurs rapporteren over een onderzoek waarbij ze kinderen van 5 tot 13 jaar die in gezinstherapie waren, intervieuwden en hen vroegen om commentaar en suggesties. Een van de interessanste bevindingen was dat de kinderen op een zinvolle wijze betrokken wilden worden. in de therapie. Ze wilden aanwezig zijn tijdens de sessies, zelfs wanneer ze niet zelf de focus van de therapie waren. Ze wilden ook op hun eigen manier in de therapie participeren, dat wil zeggen; niet alleen praten, maar ook iets doen (...)

....niet de kwetsbaarheid van kinderen, maar hun eigen kracht, hun creativiteit en hun weerbaarheid om te overleven in moeilijke omstandigheden ( emotionele stress, misbruik). Voor de gezinstherapeut blijft het telkens weer een uitdaging hierbij aansluiting te vinden en deze groeikrachten te mobiliseren in de sessie.
uit: handboek systeemtherapie : Savenije,van Lawick, Reijmers ( red), 2008

*

Narratieve therapie

Wat is het en waar komt het vandaan?

Narratieve therapie is gegroeid uit het werk van Michael White en David Epston. Het heeft toepassingen voor het werken met gemeenschappen, groepen, gezinnen, koppels en individuen (jong en oud).
De term 'narratief' wijst er op dat het verhaal een belangrijke metafoor is voor deze vorm van therapie.
Men gaat uit van de grote invloed die verhalen hebben op mensen. Verhalen waarbij verschillende elementen in de loop van een tijd met elkaar verbonden zijn volgens een thema en ( daardoor) betekenisvol zijn.
Verhalen geven vorm aan de loop van het leven, maar er zijn vele verhalen tijdens een levensloop die naast elkaar kunnen bestaan met een verschillende betekenis.
Narratieve therapeuten zijn op zoek naar deze andere verhalen. Zo kan er bijv. een verhaallijn zijn dat ik als kind bepaalde vormen van disrespect ondergaan heb, die (ook heden) negatieve effecten hebben op mijn leven. Daarnaast kan er nog een verhaallijn lopen dat ik mezelf soms kon veiligstellen tegen bepaalde vormen van disrespect, dat ik mensen opgezocht heb of ontmoet heb die me met respect bejegenden, dat dat maakt dat ik er nu naar streef om anderen met respect te bejegenen. Deze en andere verhaallijnen kunnen naast elkaar bestaan.
Narratief therapeutische gesprekken kunnen het mogelijk maken om zulke (andere) verhaallijnen te identificeren en meer betekenisvol te laten worden, zodat het meer mogelijk wordt voor mensen om van hieruit te denken, te voelen en te handelen.
Deze benadering is complexer dan deze korte beschrijving suggereert. Eén factor die de complexiteit groter maakt is dat sommige verhalen meer invloed hebben dan andere.
We worden allemaal geboren in zogezegde 'culturele verhalen': dominante ideeën over wat 'normaal' is. Die geven vorm aan onze kijk op wat mogelijk is. Wij denken meestal niet over het soort verhalen waarin we geboren zijn als verhalen. We zien ze als ‘realiteit’.

Binnen de narratieve therapie zijn een aantal leidraden ontwikkeld rond het voeren van helpende gesprekken, o.a. :
Gesprekken die helpen om problemen, kwaliteiten, hoop, intenties, enz. te externaliseren zodat men ze kan onderzoeken en er een eigen positie tegenover innemen.
Gesprekken die een rijke verhaalontwikkeling ondersteunen van geprefereerde, helpende verhaallijnen,
re-membering gesprekken, waarin mensen zich op een rijke manier kunnen her-verbinden met betekenisvolle personen en figuren uit hun leven.
Gesprekken die het mogelijk maken om datgene wat impliciet aanwezig is in expressies van wanhoop, verdriet, psychologische pijn te identificeren en op een rijke manier in verhaal te brengen.
Een context creëren waarbij getuigen een wezenlijke bijdrage leveren tot het waarmerken en versterken van de stappen en inzichten van mensen.
Mensen bijstaan in het stap voor stap loskomen van vertrouwde visies en het ontwikkelen van een nieuwe kijk op zichzelf en hun leven ('Stellingen bouwen in de ruimte tussen ‘wat vertrouwd is’ en ‘wat mogelijk is om te weten’')
Gesprekken rond trauma die meerverhaligheid ondersteunen en die niet re-traumatiserend zijn.
Gesprekken over mislukking die helpen om op het spoor te komen wat kostbaar en dierbaar is voor mensen.
Gesprekken rond geweld.

Narratieve therapie is een respectvolle benadering van helpende gesprekken met een sterke focus op kwaliteiten, vaardigheden en waarden. Mensen worden geholpen om op verhaal te komen, maar dan op verhalen die hen sterker maken en hen terug in hun waarde plaatsen.
uit: http://www.narratievetherapie.be/

*

Driehoeken in relaties

Een driehoek is een drie-persoons relatie systeem. Het wordt beschouwd als de bouwsteen of "molecule" van grote emotionele systemen, omdat een driehoek het kleinste stabiele relatie systeem is. Een twee-persoons-systeem is instabiel, omdat het weinig spanning tolereert voor betrokkenheid van een derde persoon. Een driehoek kan veel meer spanning bevatten, zonder tussenkomst van een andere persoon, omdat de spanning kan verschuiven rond drie relaties. Als de spanning te hoog is voor een driehoek, verspreidt het zich naar een reeks "elkaar grijpende" driehoeken.
Het verspreiden van de spanning kan het stabiliseren van een systeem bevorderen, maar niets wordt opgelost. De acties van mensen in een driehoek geven hun inspanningen weer om hun emotionele gehechtheid met belangrijke anderen te verzekeren; hun reacties op te veel intensiteit in de bindingen, en hun manier om partij te kiezen in de conflicten van anderen.

Paradoxaal genoeg, een driehoek is stabieler dan een dyade, maar een driehoek creëert een "buitenbeentje", dat een zeer is moeilijke positie is voor individuen. Anxiety generated by anticipating or being the odd one out is a potent force in triangles. Angst onstaat doordat hierop wordt geanticipeerd , maar ook doordat het buitenbeentje een sterke kracht is in driehoeken. De patronen in een driehoek veranderen met toenemende spanning. In rustige periodes, zijn twee mensen comfortabel dichtbij "insiders" en de derde persoon is een ongemakkelijke "buitenstaander". De insiders sluiten actief de buitenstaander uit en de buitenstaander werkt hard om dichter bij een van hen te komen.

Iemand is altijd ongemakkelijk in een driehoek en zal proberen daar verandering in te brengen. De insiders verstevigen hun band door te kiezen voor elkaar in plaats van voor de minder wenselijke buitenstaander. Iemand verkiezen boven de ander wekt bijzonder intense gevoelens van afwijzing op. Als een milde tot matige spanning ontstaat tussen de insiders, komt de meest ongemakkelijke wat dichter bij de buitenstaander. Een van de oorspronkelijke insiders wordt nu de nieuwe outsider en de originele buitenstaander is nu een insider. De nieuwe buitenstaander zal voorspelbare bewegingen maken om de nabijheid te herstellen met een van de insiders.

Als de niveaus van spanning gematigd zijn, hebben driehoeken meestal een kant in conflict en twee zijden in harmonie. Het conflict is niet inherent aan de relatie, waarin het bestaat, maar weerspiegelt de algemene werking van de driehoek. Op een hoog niveau van spanning, wordt de buitenkant positie de meest wenselijke. Indien er een ernstig conflict uitbreekt tussen de insiders, kiest een insider voor de buitenkant positie door het verstevigen van de band met de huidige buitenstaander en diegene te laten vechten met de andere insider. Is de manoeuvrerende insider succesvol, dan krijgt hij de meer comfortabele positie van het kijken naar de andere twee mensen die vechten. When the tension and conflict subside, the outsider will try to regain an inside position. Wanneer de spanningen en conflicten verdwijnen, dan zal de buitenstaander proberen om een inside positie te herwinnen.

Driehoeken dragen in belangrijke mate bij aan de ontwikkeling van klinische problemen. Wanneer iemand gedwongen wordt van een binnen naar een buitenpositie kan dat leiden tot een depressie of misschien zelfs een lichamelijke ziekte. Bijvoorbeeld: Twee ouders die zich intens te concentreren op wat er mis is met een kind kan leiden tot ernstige opstand in het kind. Iemands partner bespreekt de (relatie) conflicten met een "derde partij" in de relatie om bevestiging te krijgen ( een bondje te smeden) , kan leiden tot verergering van de conflicten, vertrouwensbreuk en/ of relatiebreuk.
(uit: http://www.thebowencenter.org)

*

Uitspraak

"A good marriage can support the friendship, but the friendship can't support the marriage"

*

omhoog